W Polsce wypalenie zawodowe dotyka już 26% zatrudnionych, kolejne 41% doświadcza okresowo jego łagodnych objawów, co zwiastuje możliwość pogłębienia się tego syndromu w przyszłości. Na wypalenie zawodowe najbardziej narażone są zawody związane z wysokimi wymaganiami, poziomem stresu i lękiem przed niedopełnieniem zobowiązań. Aż 57% nauczycieli i ponad 80% pielęgniarek cierpi na jego objawy.
Przyczyny wypalenia zawodowego
Głównym źródłem wypalenia jest chroniczny stres spowodowany przez nierozwiązywalne problemy. Kiedyś uważano, że zawody „społeczne”, które wymagają pracy z ludźmi pod dużą presją, takie jak zawody medyczne, nauczyciele, sprzedawcy czy pracownicy call center, są najbardziej narażone. Faktycznie, w tych profesjach odnotowuje się nawet dwukrotnie więcej przypadków wypalenia niż w innych grupach zawodowych. Niemniej jednak wypalenie zawodowe może dotknąć każdego, niezależnie od wykonywanego zawodu.
Kiedy powinniśmy zacząć się martwić?
Zazwyczaj skutecznie unikamy uświadomienia sobie, że doświadczamy wypalenia zawodowego, ponieważ ten proces przebiega stopniowo. Siłą rzeczy stajemy się bardziej odporni, pijemy więcej kawy lub energetyków, zwiększamy wysiłek, aby zamaskować nasze zmęczenie. Jakoś to sobie racjonalizujemy, że faktycznie ta praca, którą mamy, to wszystko, na co zasługujemy, że wszędzie jest źle.
Jak wygląda zaawansowane stadium wypalenia zawodowego?
Nasza niechęć do pracy narasta do tego stopnia, że swoje obowiązki wykonujemy już nawet nie na pół, a na ćwierć gwizdka. Nie mamy już siły walczyć, starać się, zmuszać. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak źle pracujemy, więc nasza samoocena znacznie się obniża. W końcu pojawia się depresja, lęk, myśli samobójcze.
Gdzie może znaleźć pomoc?
Przede wszystkim warto się zatrzymać, usiąść i przemyśleć, jakie objawy u siebie zauważamy i jak bardzo nasze samopoczucie może być związane z naszą pracą. Choć często można dostrzec objawy wypalenia poza miejscem pracy, wielu ludzi nadal funkcjonuje stosunkowo normalnie w swoich codziennych działaniach.
Kluczowe jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, gdzie leży problem, ponieważ to określa nasze dalsze działania. Jeśli źródło problemu tkwi w naszych własnych oczekiwaniach, przekonaniach i postawach, warto podjąć wysiłek nad ich poprawą samodzielnie, ale jeszcze lepiej i szybciej może być, jeśli skorzystamy z pomocy psychoterapeuty.
Jeśli jednak problem wynika z czynników zewnętrznych, takich jak mobbing ze strony przełożonych czy toksyczne relacje ze współpracownikami, może być czas, aby zacząć rozważać zmianę pracy.
Co może zrobić pracownik?
Najważniejsze to jak najszybciej zidentyfikować problemy i wprowadzić odpowiednie środki zapobiegawcze.
Raport Komisji Europejskiej wyodrębnia 10 głównych czynników ryzyka:
- Praca w systemie zmianowym, nieregularne grafiki i nadgodziny.
- Konflikt między obowiązkami prywatnymi a zawodowymi.
- Brak możliwości podejmowania decyzji.
- Niedostateczna komunikacja.
- Przeciążenie pracą i presja czasu.
- Konflikty ról w pracy i odpowiedzialność za innych.
- Brak perspektyw zawodowych: niepewność zatrudnienia, brak możliwości awansu, niedopasowanie obowiązków do kwalifikacji oraz niesprawiedliwe wynagrodzenie.
- Wykluczenie społeczne, izolacja oraz konflikty, włączając w to mobbing.
- Nieodpowiednie wyposażenie stanowiska pracy i złe warunki, jak niewielkie pomieszczenia, słabe oświetlenie i nadmierny hałas.
- Monotonna praca, wykonywanie zadań poniżej własnych kwalifikacji lub pracowanie nad rutynowymi i nieznaczącymi zadaniami.
Poza miejscem pracy istnieje wiele sposobów, aby wzmocnić się na te kilka godzin spędzanych tam każdego dnia. Odpowiednia ilość snu, zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, praktyka medytacji oraz krótkie drzemki (nawet w trakcie pracy), rozrywka i budowanie wsparcia społecznego — to wszystko może pomóc w radzeniu sobie z wyzwaniami zawodowymi.
źródło: https://zielonalinia.gov.pl/pl
Szkolenia miękkie w naszej ofercie
Vademecum Brygadzisty i Lidera Produkcji |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
10.02.2025 |
Zobacz więcej |
Audyt wewnętrzny w organizacji – jak zaprojektować i jak prowadzić audyty. |
Szkolenie zdalne/wideokonferencja |
07.04.2025 |
Zobacz więcej |
Zobacz też: