Służba BHP w Polsce

Kodeks pracy nakłada obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przez pracodawcę (art. 94 kp), ale także obowiązek ich przestrzegania – na pracownika. Na straży przestrzegania tych przepisów stoi zakładowa służba BHP albo specjaliści spoza zakładu pracy. Jak wygląda rynek usług BHP w Polsce?

Wg raportu CIOP-PIB 70% pracowników służb bhp to osoby w wieku od 30 lat do 49 lat, na trzech mężczyzn przypada jedna kobieta.

Zakładową służbę BHP i zewnętrznych specjalistów BHP różni charakter wykonywanych zadań. Pierwsi wypełniają zadania związane z bezpieczeństwem pracy w obrębie własnego zakładu, takie jak: prowadzenie dokumentacji, ustalanie okoliczności wypadków czy współdziałanie z pracownikami, a drudzy częściej pełnią funkcje doradcze, szkoleniowe i kontrolne.

Jak wygląda rynek usług BHP?

Wyniki badania przeprowadzonego przez CIOP-PIB w 2018 r. wskazują, że 49% pracodawców (na 80 badanych) zlecało niektóre zadania z zakresu BHP specjalistom spoza zakładu pracy mimo zatrudniania etatowych pracowników służby BHP.

Wśród zlecanych zadań znalazły się:

doradztwo w zakresie obowiązujących przepisów prawnych i zadań BHP,
szkolenia,
ocena ryzyka zawodowego,
popularyzacja zagadnień BHP,
zarządzanie bezpieczeństwem pracy w zakładzie
ustalanie przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy

Z kolei uczestniczący w badaniu przedstawiciele służby BHP, świadczący usługi poza swoim miejscem zatrudnienia (38% badanych świadczyło usługi BHP na umowę zlecenie poza swoim głównym miejscem zatrudnienia; sporadycznie takiego zadania podejmowało się 14%) wykonywali pracę w zakresie:

szkoleń
w dziedzinie BHP,
zadań służby BHP,
audytu i doradztwa w zakresie BHP,
oceny ryzyka zawodowego,
analizy okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy,
ochrony przeciwpożarowej.

Ponadto respondenci wskazali, że na rynku jest zapotrzebowanie na specjalistów w wąskich zakresach:

wykładowca problematyki BHP,
audytor ds. BHP,
specjalista ds. oceny ryzyka zawodowego,
specjalista ds. postępowania powypadkowego.

Tegoroczne badanie na próbie 250 pracowników służby BHP z przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 100 pracowników pokazało, że 36% badanych przedsiębiorstw korzysta ze specjalistów BHP spoza zakładu pracy. Popyt ten jest istotnie wyższy w grupie firm zatrudniających od 100 do 199 pracowników (60%) niż w pozostałych grupach zdefiniowanych według wielkości zatrudnienia. Z punktu widzenia branży przedsiębiorstwa produkcyjne wykazują wyższy popyt (37%) niż usługowe (35%) i handlowe (32%) na zewnętrznych specjalistów.

Do prac najczęściej zlecanych specjalistom BHP spoza zakładu pracy należą:

współpraca w zakresie szkoleń BHP i adaptacji zawodowej (22%),
współpraca z zewnętrznymi laboratoriami badawczymi lub opieką lekarską (19%),
opiniowanie dokumentacji obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy lub ich modernizacji (18%).

Źródło: CIOP-PIB raport „Diagnoza i prognoza rynku usług BHP oraz charakterystyka służby BHP w Polsce”