Narażenie zawodowe – ekspozycja zawodowa

Narażenie zawodowe to podleganie oddziaływaniu czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych związanych z wykonywaniem pracy. Narażenie jest wyrażanym ilościowo lub jakościowo pojęciem charakteryzującym zagrożenie na stanowisku pracy.

Według innej definicji narażenie zawodowe to praca w warunkach, w których wielkość ekspozycji, tzn. działania czynników szkodliwych dla zdrowia z wyjątkiem biologicznych, przekracza obowiązujące normy higieniczne dla jednego lub grupy czynników szkodliwych.

Termin narażenia zawodowego łączy się semantycznie z zagrożeniem zawodowym i jest ściśle związany z ryzykiem zawodowym. Według Słownika Języka Polskiego narażenie to „wystawienie kogoś lub czegoś na niebezpieczeństwo, na działanie czegoś szkodliwego”. Zagrożenie to oddziaływanie czynnika szkodliwego na człowieka w sytuacji, gdy został on narażony na oddziaływanie czynników szkodliwych. Konsekwencją występowania sytuacji zagrożenia jest zaś ryzyko zawodowe.

Z powyższą terminologią łączą się pojęcia:

• strefa zagrożenia – strefa, w której występuje ryzyko dla zdrowia lub bezpieczeństwa pracownika,
• pracownik narażony – pracownik wykonujący swoje czynności w strefie zagrożenia,
• ryzyko resztkowe – ryzyko pozostające po zastosowaniu środków ochronnych zarówno przez projektanta, jak i w wyniku działań pracodawcy zmierzających do zmniejszenia ryzyka, tak by odpowiadało wymaganiom prawnym.

Każdy pracodawca ma obowiązek zapewnienia pracownikom bezpieczeństwa i higieny pracy ograniczając ryzyko zawodowego. Dokonuje tego poprzez:

• identyfikowanie zagrożeń w miejscu pracy – co stanowi zagrożenie i kto jest narażony,
• ocenę ryzyka zawodowego, czyli szacowanie ciężkości następstw związanych z aktywacją tych zagrożeń i określenie prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia,
• ograniczenie ryzyka zawodowego poprzez likwidowanie zagrożeń u źródeł ich powstawania,
• dostosowanie warunków pracy – odpowiednie projektowanie i organizowanie stanowisk pracy, dobór maszyn i narzędzi pracy oraz metod produkcji i pracy w celu zmniejszenia uciążliwości pracy i uzyskania jej ergonomiczności,
• dostosowanie cyklu pracy do możliwości pracowników,
• stosowanie nowych rozwiązań technicznych w celu poprawy warunków pracy,
• zastępowanie niebezpiecznych urządzeń lub procesów technologicznych bezpieczniejszymi,
• preferowanie środków ochrony zbiorowej, a nie indywidualnej,
• instruowanie pracowników w zakresie BHP.

Pracodawca w swoich działaniach powinien analizować dokumentację techniczną oraz literaturę techniczną uwzględniającą problemy BHP, obserwować cykl pracy, przeprowadzać wywiady z pracownikami, technologami, stosować listy kontrolne do identyfikacji zagrożeń, szczególnie w przypadku maszyn i urządzeń.

W przypadku czynników chemicznych niezbędne jest zidentyfikowane ich niebezpiecznych właściwości, określenie poziomu i czasu trwania narażenia, oszacowanie wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń w środowisku pracy i efektów działań zapobiegawczych.

Według: PN-N-18002:2000 Systemy zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka zawodowego, 2011; Wytyczne do sprawowania nadzoru sanitarno-higienicznego nad zakładami pracy” głównego inspektora sanitarnego, Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, 1989.

Zapytaj o współpracę w zakresie kompleksowego zapewnienia bezpieczeństwa w Twojej firmie, skontaktuj się teraz z Michałem Sekundą Dyrektorem handlowym SEKA S.A. tel.: 22 517 88 66 | e-mail: michal.sekunda@seka.pl