BEZPIECZEŃSTWO PRACY W POLSCE 2020

Koalicja bezpieczni w pracy opublikowała, siódmą edycję raportu Bezpieczeństwo pracy w Polsce. Raport jest odpowiedzią na nieoczekiwane wyzwania, przed jakimi stanęły firmy na całym świecie. Publikacja powstaje cyklicznie od 2014 r. w celu promocji kultury bezpieczeństwa w miejscu pracy. Koalicja zrzesza pięć firm CWS Polska, PW Krystian, TenCate Protective Fabrics, SEKA S.A. i DHL w Polsce reprezentowany przez dwie dywizje: DHL Parceli DHL Supply Chain. Ostatnia edycja poświęcona jest wpływowi pandemii koronawirusa na rynek w pracy w Polsce.

„Pandemia koronawirusa, która do Polski dotarła w marcu 2020 roku, naruszyła dotychczasowy model organizacji pracy i miała ogromny wpływ na zmianę podejścia do kwestii bezpieczeństwa i – w szczególności – higieny pracy. To służby bhp w firmach zostały rzucone na pierwszy front waliki z epidemią o minimalizowanie ryzyka wystąpienia zakażeń w organizacji. Oznacza to nie tylko – mówiąc wprost – intensyfikację pracy działów bhp, ale także wzięcie na siebie dużo większej odpowiedzialności za bezpieczeństwo i zdrowie pracowników. Na początku bowiem ani służba zdrowia, ani ustawodawca, nie wiedzieli do końca, czym jest wirus SARS-CoV-2, jak wygląda jego transmisja i jakie należy wprowadzić obostrzenia. To na braki służby bhp w pierwszej fazie spadł obowiązek szukania rozwiązań i wprowadzania obostrzeń sanitarnych, zanim tak naprawdę pojawiły się wytyczne ze strony regulacyjnej.

Pandemia koronawirusa miała wpływ na spowolnienie gospodarcze i kondycję finansową polskich firm. Jednak sięga ona dużo głębiej niźli kwestie finansowe – dotyka zmian w postrzeganiu bhp, organizacji pracy, optymalizacji kosztów działania, gotowości do zmian i reorganizacji w firmie. Stanowi wyzwanie nie tylko z punktu widzenia zdrowia fizycznego, ale również i psychicznego pracowników. Istotnym elementem jest także wpływ pandemii na długofalową strategię biznesową polskich firm. Na niespotykaną dotychczas skalę wdrożyły one zmiany organizacyjne takie jak praca zdalna czy praca zmianowa. Pojawiły się obostrzenia sanitarne, których nigdy dotąd nie stosowano tak powszechnie. Zrodziło to szereg wątpliwości natury regulacyjnej, ponieważ – jak pokazał raport – polskie przedsiębiorstwa zmuszone były reagować szybciej niż ustawodawca. Istotne z punktu widzenia badania jest porównanie dwóch perspektyw – pracowników i pracodawców. Jak oceniają oni pracę zdalną? Jaki ma ona wpływ na efektywność? Jakie będą długofalowe skutki pandemii dla polskich przedsiębiorstw?”

Napisała we wstępie do Raportu
Anna Jabłońska
przewodnicząca Koalicji Bezpieczni w Pracy
dyrektor zarządzająca CWS Polska

ORGANIZACJA PRACY- PRACA ZDALNA

Komentarz:

Jakub Nowak
główny specjalista ds. bhp inspektor ochrony ppoż. SEKA S.A.

Pracodawcy są niemalże zgodni, że firma przygotowując pracownika do pracy zdalnej, powinna wprowadzić dodatkowe szkolenia na takie tematy jak: zasady obsługi sprzętu firmowego w domu (93 proc) bezpieczeństwo danych w trakcie pracy zdalnej (87 proc.) czy bhp pracy zdalnej (83 proc.). To niewątpliwe dobra informacja, martwi natomiast, że zaledwie 14 proc pracodawców uważa, że powinni zapewnić ergonomiczne przyrządy do przygotowania miejsca pracy. Niestety na razie prawo nie określa jasno po czyjej stronie leży odpowiedzialność za zapewnienie bezpiecznych (czyli w tym wypadku ergonomicznych) warunków pracy w trybie home office. Jeśli pracodawca nie ma możliwości wpływu na nie powinien wymagać od pracowników złożenia oświadczenia, że ich stanowisko pracy pozwala im na bezpieczne wykonywanie pracy z domu.

Ocena zdecydowanej większości pracowników, że spodziewają się pozytywnego wpływu koronawirusa na jakość standardów bhp jest dobrą informacją. Opinia ta pokazuje, że pracodawcy dostrzegają wagę wprowadzanych rozwiązań i jednocześnie są przekonani o ich skuteczności, a to pozwala założyć, że będą bardziej zaangażowani w długofalowo w proces utrzymanie odpowiednich standardów. Przeświadczenie o pozytywnym wpływie na jakość standardów może być też związana z faktem, że w wielu zakładach pracy działania z zakresie bezpieczeństwa i przeciwdziałania koronawirusowi były prowadzone w formie grupowej przy zaangażowaniu przedstawicieli wielu komórek zakładu. W tym zakresie doszło do poprawy współpracy dotyczących tworzenia standardów bezpieczeństwa i uznawania ich wagi dla funkcjonowania całego przedsiębiorstwa. Podjęcie wspólnych działań i pozytywne efekty sprawią, że w przyszłości łatwiej będzie realizować inne zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa osób zatrudnionych.

Odpowiedzi udzielanych przez pracowników jasno wskazują na wagę czynników psychospołecznych oraz ich wpływ na możliwość prawidłowego wykonywania pracy. Pozytywnym aspektem jest fakt. Że ankietowani identyfikują różne źródła zagrożeń oraz uciążliwości związane wykonywanie pracy w formie zdalnej – świadczy to dokonaniu świadomej oceny istniejącej sytuacji. Pokazuje to również, że pomimo podejmowania przez zakłady pracy działań mających na celu umożliwienie wykonywania pracy w trybie zdalnym nadal brakuje w pełni funkcjonalnych narzędzi zapewniających np. bieżący kontakt pracowników w sprawach służbowych (jest to kierunek do dalszego rozwoju zakładów od strony techniczno-organizacyjnej. Brakuje również wsparcia o charakterze szkoleniowym jak indywidualnie reagować na zmiany sytuacji w najbliższym otoczeniu zarządzać czasem pracy, ustalać priorytety zadań itp. (jest to kierunek do dalszego rozwoju profilaktyki zagrożeń psychospołecznych również przy udziale przedstawicieli komórek bhp).