Kiedy premia? Kiedy nagroda?
Co nas motywuje do pracy? Wydaj się, że podstawowa jest motywacja zarobkowa. W czasie gdy rynek pracy staje się coraz bardziej rynkiem pracownika pracodawcy zmuszeni są sięgać po różne środki by zmotywować zatrudnionych do wydajniejszej pracy. Pensje mają wiele składowych warto jest więc wiedzieć, co jest czym by wiedzieć jakiego wynagrodzenia można się spodziewać na koniec miesiąca? Czym np. różni się premia od nagrody?
Orzeczenie Sądu Najwyższego
Kwestię tę rozstrzygnął już Sąd Najwyższy w 1977 r., gdzie wskazał, iż – O charakterze świadczenia czy jest ono premią czy nagrodą decydujące jest to, czy odpowiednie akty prawne przewidują z góry skonkretyzowane i zobiektywizowane (podlegające weryfikacji) przesłanki nabycia prawa do świadczenia lub przesłanki prowadzące do jego pozbawienia albo obniżenia (tak zwane reduktory); w takim przypadku mamy do czynienia z premią, której pracownik może dochodzić od pracodawcy, wykazując spełnienie przesłanek nabycia prawa (tak zwany roszczeniowy charakter świadczenia). Natomiast z nagrodą mamy do czynienia wówczas, gdy pracodawca w zakresie przyznania świadczenia dysponuje marginesem swobody, uznania.
Krótko mówiąc, nagroda nie jest uzależniona od dopełnienia przez pracownika konkretnego warunku, a jej przyznanie stanowi konsekwencję wykonywania zadań przez wzorowe wypełnianie obowiązków pracowniczych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 marca 1977 r., I PRN 26/77).
Doprecyzowanie
W innym wyroku Sąd Najwyższy wskazał również, że nagrody i wyróżnienia powinno przyznawać się, poza wskazanym wzorowym wykonywaniem obowiązków pracowniczych, także za wykazywanie inicjatywy, podnoszenie wydajności oraz jakości pracy, które znacząco przyczynią się do wykonywania zadań zakładu (wyroku Sądu Najwyższego z dnia z dnia 10 marca 2021 r., II PSKP 15/21). Z tego właśnie powodu nagroda uregulowana została w dziale czwartym kodeku pracy regulującym kwestię obowiązków pracodawcy i pracownika, a nie w dziale traktującym o wynagrodzeniu za pracę. Najogólniej mówiąc nagroda jest świadczeniem uznaniowym natomiast premia będzie przyznawana po spełnieniu konkretnie wskazanych przez danego pracodawcę przesłanek, które muszą być precyzyjne, tak aby nie rodziły sporów interpretacyjnych. Warto zatem dołożyć należytej staranności (np. skorzystać z usług doradców i prawników), przy tworzeniu lub zmianie zasad premiowych, aby były one jasne dla pracownika (należycie motywowały) i były jednocześnie bezpieczne dla pracodawcy.
Dział Prawny SEKA S.A.
Zobacz też:
