Kontroler ruchu lotniczego – warunki pracy

„Kontrolerzy ruchu lotniczego odpowiadają za zapewnienie wymaganych przepisami bezpiecznych odległości pomiędzy statkami powietrznymi zarówno w powietrzu jak i na ziemi” (Charakterystyki zawodów i specjalności, 1998)

Doświadczeni kontrolerzy ruchu lotniczego są często poddawani różnym badaniom psychologicznym i fizjologicznym oraz proszeni o wypełnianie różnorodnych kwestionariuszy i ankiet. Choć czasami może to być odbierane przez nich jako obciążające, z drugiej strony, przy właściwej organizacji i akceptacji badań, mogą one być postrzegane jako dowód zainteresowania i uznania wobec tego trudnego zawodu.

Zawód kontrolera ruchu lotniczego jest szczególnie interesujący dla badaczy, w tym psychologów i fizjologów, ze względu na znaczne obciążenia pracy umysłowej. To jedna z grup zawodowych, dla których analiza obciążenia psychicznego w pracy oraz oceny wpływu warunków pracy na zachowanie stanowi obszar badawczy o wyjątkowym znaczeniu. Kontrolerzy ruchu lotniczego stawiają czoła licznych wymaganiom, takim jak intensywna percepcja, przetwarzanie danych, szybkie reakcje, presja czasu oraz zdolność radzenia sobie ze stresem. Wiele tych aspektów, skupionych w jednym zawodzie, stanowi rzadko spotykane wyzwanie.

Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach kontroli ruchu lotniczego muszą wykazywać się stałą czujnością wobec bodźców wzrokowych i gotowością do ciągłego podejmowania decyzji. Zapewnienie im odpowiednich warunków pracy jest kluczowe, nie tylko po to, by uniknąć dodatkowego obciążenia pracowników, lecz także by umożliwić im wykonywanie obowiązków z zadowoleniem i większą niezawodnością. Ważne jest również zwrócenie uwagi na warunki środowiskowe, takie jak oświetlenie, hałas i temperatura w pomieszczeniach.

Dodatkowo, istotna jest ergonomiczna konstrukcja stanowiska pracy. Meble powinny być dostosowane do potrzeb pracownika, a ich ustawienie oraz regulacje powinny umożliwiać wygodną i niewymagającą pozycję ciała. W ten sposób pracownik będzie mógł pracować w komfortowych warunkach, co przyczyni się do poprawy efektywności i skupienia w wykonywanych zadaniach.

Uprawnienia kontrolera ruchu lotniczego obejmują następujące kategorie:

a) uprawnienie kontroli lotniska;
b) uprawnienie kontroli zbliżania proceduralnej;
c) uprawnienie kontroli zbliżania dozorowanej;
d) uprawnienie kontroli zbliżania za pomocą radaru podejścia precyzyjnego;
e) uprawnienie kontroli obszaru proceduralnej; oraz
f) uprawnienie kontroli obszaru dozorowanej.

Kontroler jest jednym z zawodów cechujących się znacznym poziomem stresu ze względu na cechującą go dużą odpowiedzialność.

Poświęcony im Międzynarodowy Dzień Kontrolera Ruchu Lotniczego obchodzony jest 20 października. Upamiętnia utworzenie w 1961 roku Międzynarodowej Federacji Stowarzyszeń Kontrolerów Ruchu Lotniczego.

Źródło: materiały CIOP i PIB

Zobacz też: