Dolegliwości odcinka szyjnego kręgosłupa to jedno z najczęściej występujących schorzeń na które uskarżają się pracownicy w Polsce. Od wielu lat zaliczane są do czołówki przyczyn absencji chorobowej w naszym kraju. Stanowią nie tylko poważną uciążliwość, generują również niebagatelne koszty związane z opieką medyczną i niezdolnością do pracy.
Objawy
Najczęstsze zmiany zwyrodnieniowe w kręgosłupie szyjnym obserwowane są na poziomie przestrzeni międzykręgowych C5-C6 oraz C6-C7, które, w związku ze swoją ruchomością, są szczególnie narażone na szereg przeciążeń. Wśród głównych objawów zespołu bólowego odcinka szyjnego kręgosłupa wymienia się ból miejscowy w okolicy szyi oraz ograniczenia w ruchach rotacyjnych głowy. Mogą również wystąpić problemy z utrzymywaniem ramion w górze i podnoszeniem przedmiotów, a nawet problemy ze spaniem, zawroty głowy oraz obniżony nastrój. Początkowe dolegliwości mogą występować epizodycznie, a w następnych miesiącach lub nawet latach, jeśli nie zostały poddane prawidłowemu leczeniu, często przyjmują postać chroniczną.
Przyczyny
Istnieje wiele przyczyn powstawania bólów kręgosłupa, na które oprócz niezdrowego stylu życia wpływa w znacznym stopniu rozwój nowoczesnych technologii. Z kolei wśród zawodowych czynników ryzyka dolegliwości bólowych odcinka szyjnego kręgosłupa wymienia się: niedostosowanie ergonomiczne stanowiska pracy do możliwości pracownika i wykonywanych przez niego czynności zawodowych, pracę wykonywaną w wymuszonej pozycji ciała, nadmierny czas przebywania w pozycjach statycznych oraz wykonywanie ruchów monotypowych, nadmierne obciążenie wysiłkiem fizycznym, narażenie na wibrację, a także przewlekły stres zwiększający napięcie mięśni.
Profilaktyka
Aktywność fizyczna jest ważnym elementem profilaktyki zdrowotnej. Potwierdzony naukowo jest również jej wpływ na profilaktykę dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego. Jedną z metod fizjoterapii, wykorzystywaną zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu dolegliwości bólowych odcinka szyjnego kręgosłupa, jest kinezyterapia (leczenie ruchem).
Przykłady ćwiczeń
Wybór odpowiednich ćwiczeń jest kwestią indywidualną, dostosowaną do stanu funkcjonalnego osób cierpiących na dolegliwości odcinka szyjnego kręgosłupa. Niemniej jednak, istnieje zestaw tzw. ogólnych ćwiczeń, które są użyteczne niezależnie od tych indywidualnych zmiennych i mogą być wykonywane samodzielnie w domu. Te ćwiczenia zostały opracowane przez fizjoterapeutów w taki sposób, aby służyć celom zapobiegania bólom.
Ćwiczenie 1 – rozciągające i relaksujące mięsień czworoboczny grzbietu.
Ćwiczenie rozciągające nadmiernie napięte i przykurczone mięśnie odcinka szyjnego kręgosłupa. Usiądź prosto na krześle. Jedną ręką chwyć za krawędź krzesła, a drugą rękę połóż na głowie po tej samej stronie i spróbuj delikatnie przechylić głowę do przeciwnego boku, pogłębiaj przechylenie głowy do momentu pojawienia się wyraźnego odczucia rozciągania bocznej części szyi. Taką pozycję utrzymaj przez chwilę, po czym rozluźnij ciało i powróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie wykonaj po drugiej stronie. Powtórz kilka razy.
Ćwiczenie 2 – rozciągające mięsień dźwigacz łopatki oraz nadmiernie napięte tkanki miękkie odcinka szyjnego kręgosłupa.
Usiądź prosto na krześle. Prawą ręką chwyć za krawędź krzesła, a lewą rękę połóż na głowie po tej samej stronie. Głowę zegnij lekko w przód (brodę skieruj w stronę mostka) i spróbuj delikatnie przechylić ją w lewą stronę. Pogłębiaj przechylenie głowy do momentu po- jawienia się wyraźnego odczucia rozciągania. Taką pozycję utrzymaj przez chwilę, po czym rozluźnij ciało i powróć do pozycji wyjściowej. Następnie wykonaj ćwiczenie w odwrotnej konfiguracji. Powtórz kilka razy.
Ćwiczenie 3 – ćwiczenie retrakcji odcinka szyjnego kręgosłupa.
Usiądź prosto na krześle, stopy ustaw na szerokość bioder, ręce pozostaw na udach. Głowę ustaw prosto, wzrok skieruj przed siebie. Cofnij głowę maksymalnie zbliżając brodę do krtani i utrzymując linię wzroku na tym samym poziomie. Wróć do pozycji wyjściowej. Ćwiczenie powtórz kilka razy, powoli i dokładnie. W przypadku problemu z wykonaniem ćwiczenia w pełnym zakresie ruchu możesz docisnąć żuchwę palcem w kierunku do tyłu.
Ćwiczenie 4 – rozciągające mięśnie piersiowe, przednią część mięśnia naramiennego i staw barkowy.
Ćwiczenie należy wykonać w pozycji stojącej w futrynie drzwi. Stań w lekkim wykroku, ułóż przedramiona na płaszczyznach futryny „z tyłu” w stosunku do osi sylwetki. Wyprostuj się, głowę i tułów trzymaj prosto, a następnie pochyl klatkę piersiową do przodu, powoli zwiększaj stopień rozciągnięcia. Wytrzymaj 5 sekund i cofnij tułów do pozycji wyjściowej.
Pamiętaj:
- ćwiczenia wykonuj w sposób dokładny i staranny, unikając zbyt energicznych i gwałtownych ruchów oraz obciążenia w zakresie pełnej amplitudy ruchów
- zwróć szczególną uwagę na jakość i technikę wykonywania ćwiczeń
- wykonywanie ćwiczeń nie powinno powodować bólu oraz dyskomfortu, a w przypadku nasilenia dolegliwo- ści przerwij ćwiczenie i skonsultuj to z lekarzem
- ćwicz co najmniej 3-4 razy w tygodniu; tylko systematyczne wykonywanie ćpwozicwzoelńi na uzyskanie zado – walających efektów.
Najbliższe Szkolenia BHP
Zobacz też: