Czynniki szkodliwe w środowisku pracy

Czynniki szkodliwe, występujące w środowisku pracy, oddziałują negatywnie na organizm pracownika i mogą prowadzić do poważnych schorzeń, traktowanych jako choroba zawodowa. Pracodawca jest zobowiązany zadbać o zdrowie i bezpieczeństwo pracowników poprzez ograniczenie lub eliminację tych czynników za pomocą odpowiednich urządzeń, a także przeprowadzanie należytych badań.

Czynniki szkodliwe, ze względu na występowanie i rodzaj, dzielą się na:

czynniki fizyczne – hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne/wibracja, mikroklimat, promieniowanie optyczne, pola i promieniowania elektromagnetyczne,
czynniki chemiczne – substancje toksyczne, drażniące, uczulające, rakotwórcze mutagenne, upośledzające funkcje rozrodcze,
czynniki biologiczne – makro- i mikroorganizmy roślinne oraz zwierzęce (bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki).

Obowiązki pracodawcy

Zgodnie z art. 227 § 1 Kp, by zapobiec chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, każdy pracodawca obowiązany jest:

utrzymywać w stanie stałej sprawności urządzenia ograniczające lub eliminujące szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzenia służące do pomiarów tych czynników;
przeprowadzać, na swój koszt, badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrować i przechowywać wyniki tych badań i pomiarów oraz udostępniać je pracownikom.

Przeprowadzanie badań i pomiarów czynników szkodliwych określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2011 r. nr 33, poz. 166, Dz. U. 2019, poz. 1995). W myśl § 3. pracodawca zapewnia wykonanie badań i pomiarów czynnika szkodliwego dla zdrowia w środowisku pracy, nie później niż w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.

Oprócz tego pracodawca ma obowiązek m.in.:

konsultowania z pracownikami lub ich przedstawicielami działań dotyczących rozpoznania i typowania czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, a także wykonywania badań, pomiarów i pobierania próbek na stanowiskach pracy,
przechowywania przez okres 3 lat wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych, licząc od daty ich wykonania,
niezwłocznego informowania pracowników narażonych na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy o aktualnych wynikach badań i pomiarów oraz udostępniania im tych wyników i wyjaśniania ich znaczenia,
prowadzenia na bieżąco rejestru czynników szkodliwych dla zdrowia występujących na stanowiskach pracy, zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 1 do rozporządzenia,
niezwłocznego udostępniania pracownikowi oraz byłemu pracownikowi wyników badań i pomiarów, wpisanie do rejestru i karty, na jego pisemny wniosek.

Źródło: https://www.pip.gov.pl/