Ropa naftowa i jej pochodne rafineryjne oraz petrochemiczne mają ogromne znaczenie jako kluczowe źródło energii, paliw i surowców. Bez nich funkcjonowanie i dalszy rozwój współczesnego społeczeństwa byłby wyjątkowo utrudniony i skomplikowany. Pomimo ogromnych korzyści, jakie przynoszą, ropa naftowa i jej produkty niosą za sobą liczne ryzyka dla zdrowia, życia ludzkiego oraz dla przyrody, wynikające z ich specyficznych właściwości fizykochemicznych i toksycznych charakterystyk.
Potencjalne zagrożenia
Nieodpowiedzialne wydobycie, przetwarzanie i obsługa ropy naftowej mogą prowadzić do różnorodnych zagrożeń, skutkujących poważnymi awariami, katastrofami i wypadkami. Współczesne technologie związane z eksploatacją i konwersją ropy naftowej są zazwyczaj na tyle zaawansowane, że tylko kombinacja niekorzystnych okoliczności, włączając ludzką nieuwagę lub ingerencję osób nieuprawnionych, może prowadzić do niepożądanych konsekwencji. Eliminacja negatywnych aspektów związanych z ropą naftową oraz jej obróbką wymaga zrozumiałej strategii gospodarowania, odpowiednich technologii przetwarzania, a także odpowiednich procesów dystrybucji surowców i materiałów. Dodatkowo, konieczne jest stosowanie odpowiednich zabezpieczeń technicznych, wdrożenie skutecznych środków bezpieczeństwa pracy oraz przestrzeganie ściśle określonych norm sanitarno-higienicznych.
Zabezpieczenie pracowników w środowisku pracy, w tym w sektorze przemysłu, opiera się na przestrzeganiu krajowych przepisów prawnych i standardów higienicznych, które są zgodne z unijnymi dyrektywami dotyczącymi tworzenia odpowiednich warunków pracy. Te środki mają na celu zapewnienie pracownikom ochrony przed ekspozycją na substancje chemiczne i czynniki fizyczne.
Zagrożenia występujące na stanowisku pracy pracownika stacji paliw:
- niekorzystny mikroklimat – zmienne warunki pogodowe,
- upadek, potknięcie, poślizgnięcie się – zagrożenie to może wystąpić podczas przenoszenia towaru, poślizgnięcie się na rozlanym paliwie, potknięcie się o wystające wyposażenie dystrybutorów itp., porażenie prądem elektrycznym – zagrożenie to może wystąpić podczas używania elektrycznych narzędzi pracy, np. kosiarki, zagrożenia związane z wybuchem i pożarem,
- przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego – zagrożenie to występuje podczas przenoszenia towaru, pracy w pozycji wymuszonej, np. tankowanie pojazdów,
- poparzenia – zagrożenie może wystąpić podczas zmiany/uzupełnienia płynów lub olejów w samochodzie,
- hałas, wibracje – zagrożenie wywołane, np. pracą dystrybutorów, kontakt z podwyższonym ciśnieniem – zagrożenie to występuje podczas pracy przy kompresorze oraz instalacji do napełniania pojazdów gazem LPG,
- potrącenie przez pojazd – zagrożenie może wystąpić podczas poruszania się pomiędzy samochodami, przez nieuwagę pracownika oraz nieużywania elementów odblaskowych oraz przez niedostosowanie prędkości pojazdów klientów stacji,
- substancje chemiczne – trujące, uczulające poprzez kontakt ze spalinami, benzyna, olej napędowy, opary produktów naftowych, hałas – pojazdy zaopatrujące się w potrzebne produkty, ruch uliczny obok stacji.
Wymagania ogólne dla obiektu
Ropę naftową i produkty naftowe, z wyjątkiem gazu płynnego, w zależności od temperatury zapłonu, zgodnie z obowiązującymi przepisami, zalicza się:
do I klasy – ropę naftową i produkty naftowe o temperaturze zapłonu do 296,15 K (23°C),
do II klasy – produkty naftowe o temperaturze zapłonu wyższej od 296,15 K (23°C) do 334,15 K (61°C),
do III klasy – produkty naftowe o temperaturze zapłonu wyższej od 334,15 K (61°C) do 373,15 K (100°C).
Produkty naftowe wszystkich klas w opakowaniach mogą być składowane w wydzielonych pomieszczeniach magazynowych, a produkty naftowe III klasy – także pod wiatami i na otwartych placach składowych.
Stałe stacje paliw powinny posiadać instalacje do monitorowania – pomiaru stanu magazynowanych produktów i urządzenia zabezpieczające przed:
przenikaniem produktów naftowych do gruntu i wód gruntowych, ścieków, rzek i zbiorników wodnych, emisją par produktów naftowych I klasy do powietrza atmosferycznego w procesach napełniania zbiorników magazynowych stacji paliw oraz wydawania tych produktów do zbiorników pojazdów samochodowych.
W pomieszczeniach magazynowych pawilonu stacji paliw dopuszcza się przechowywanie cieczy palnych o temperaturze zapłonu:
334,15 K (61°C) i niższej w szczelnie zamkniętych opakowaniach o pojemności 1 dm3 i łącznej ich pojemności do 50 dm3, powyżej 334,15 K (61°C) w opakowaniach konfekcjonowanych w ilościach bez ograniczeń.
Ochrona PPOŻ.
Stację paliw płynnych wyposaża się w sprzęt przeciwpożarowy:
- 2 agregaty 25 kg proszkowe lub CO2
- 2 gaśnice proszkowe 6 kg,
- 3 koce gaśnicze,
- 2 gaśnice proszkowe 6 kg i 1 koc gaśniczy na każde stanowisko wydawania gazu płynnego.
Stację gazu płynnego wyposaża się w 2 gaśnice proszkowe 6 kg i 1 koc gaśniczy na każde stanowisko wydawania gazu płynnego.
Na stacji paliw należy zapewnić pracownikom:
- odzież ochronną – letnią oraz zimową (bluza, kurtka zimowa, spodnie, czapka letnia, czapka zimowa, buty na spodach gumowych, rękawice ochronne),
- środki ochrony twarzy i oczu stosowane przy tankowaniu gazem LPG (okulary ochronne), zabezpieczenie przed warunkami atmosferycznymi (wiata),
- właściwą odporność ogniową elementów budowlanych znajdujących się na terenie stacji,
- zabezpieczenie przed czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i życia,
- prawidłowe oznakowanie terenu stacji oraz stref wybuchu,
- prawidłowe oznakowanie dróg ewakuacyjnych, prawidłowe rozmieszczenie środków gaśniczych oraz pierwszej pomocy.
Źródła: materiały CIOP i PIB, www.gov.pl
najbliższe szkolenia BHP i PPOŻ.
Zobacz też: