Wymagające OZE!

Panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, itp. to urządzenia, których instalacja wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności potwierdzonych uzyskaniem uprawnień i certyfikatów. Na straży rzetelności wykonawców – ich dobrego przygotowania do wykonywania prac montażowych – stoją egzaminatorzy skupieni wokół instytucji i stowarzyszeń branżowych. Na etapie całego procesu projektowania i montażu legitymowanie się wykonawców instalacji stosownymi uprawnieniami zwiększa prawdopodobieństwo, że projekt będzie trwały, efektywny i bezpieczny. Piotr Belowski z Soon Energy opowiada, jakich uprawnień powinniśmy spodziewać się od wykonawców w całym procesie realizacji inwestycji.

Pompa ciepła

A jakie uprawnienia powinien posiadać specjalista montujący pompę ciepła?

Jeśli mowa o pompach ciepła, to te typu split – zawierające F-gazy – podlegają odpowiednim wymaganiom określonym w tzw. ustawie F-gazowej. Tym samym osoby, które pracują przy pompie, muszą posiadać odpowiednie uprawnienia potwierdzone certyfikatem, potocznie określanym jako uprawnienia F-gazowe. Pracownik powinien posiadać F-gazy personalne, a firma, która sprzedaje i montuje pompy ciepła, musi posiadać również F-gazy przedsiębiorcy.

Cztery kategorie, w których wydawany jest certyfikat F-gazowy, określają zakres uprawnień osoby, która go posiada. W przypadku pierwszej kategorii instalator jest uprawniony do wykonywania kontroli szczelności instalacji i realizowania prac na układzie chłodniczym pompy ciepła (odzysk czynnika chłodniczego, konserwacja i serwis, instalowanie). Posiadacz drugiej kategorii może dokonywać kontroli szczelności, ale nie może wykonywać pewnych czynności w układzie chłodniczym. Również konserwacja, serwis oraz instalacja nie wchodzą w zakres uprawnień drugiej kategorii a w przypadku odzysku czynnika chłodniczego prace mogą być realizowane tylko do 3–6 kg czynnika roboczego. Trzecia kategoria jeszcze bardziej zawęża zakres możliwych prac posiadacza uprawnień. Uprawnia instalatora tylko do odzysku czynnika roboczego do 3–6 kg. Posiadacz tych uprawnień nie może zatem wykonywać kontroli szczelności, dokonywać instalacji i konserwacji. Czwarta kategoria umożliwia instalatorowi dokonywanie tylko i wyłącznie kontroli szczelności.

Jak ważne jest podnoszenie kwalifikacji i doszkalanie instalatorów?

Instalator powinien dążyć do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji, wiedzy i umiejętności. Dobrze widziane jest – zarówno przez pracodawców, jak i klientów, inwestorów – gdy instalatorzy mogą wykazać się posiadaniem dodatkowych, często nieobowiązkowych certyfikatów przyznawanych w ramach np. Europejskiego Systemu Szkoleń i Certyfikacji Instalatorów Pomp Ciepła (EUCERT) bądź posiadają tytuł certyfikowanego instalatora OZE.

Dodatkowo instalator zajmujący się montażem pomp ciepła może wykazywać dwa rodzaje nieobowiązkowych certyfikatów. Do uzyskaniu obu konieczne jest posiadanie odpowiedniego przygotowania lub doświadczenia zawodowego. Ponadto w niektórych przypadkach instalatorzy muszą wykazać uprawnienia F-gazowe, których posiadanie jest już regulowane prawnie. Są to Europejski System Szkoleń i Certyfikacji Instalatorów Pomp Ciepła (EUCERT) oraz Certyfikowany instalator OZE.

Oprócz uprawnień wymienionych powyżej instalator instalujący pompę ciepła danego producenta musi odbyć dedykowane szkolenie certyfikujące, by móc taką pompę ciepła zamontować. Czasami zdarza się tak, że producenci bądź dystrybutorzy robią osobne szkolenia dotyczące montażu oraz drugie szkolenie uprawniające do uruchomienia, serwisu i przeglądów. Taki instalator powinien posiadać komplet uprawnień, by zainstalować i uruchomić pompę ciepła – w innym przypadku producent nie udzieli pełnej gwarancji na pompę ciepła.

Ogólnie rzecz biorąc, wszelkie uprawnienia do montażu pompy ciepła można zdobyć, wykazując odpowiednie wykształcenie oraz biorąc udział w szkoleniach, które składają się z części teoretycznej oraz praktycznej. Wiedza i zdobyte umiejętności pozwalają uczestnikom kursów pozytywnie zdać egzamin teoretyczno-praktyczny i uzyskać oficjalny certyfikat. Uprawnienia wydawane są przez Urząd Dozoru Technicznego, a czas ważności certyfikatu zależny jest od przepisów i norm obowiązujących w danym okresie.

Fotowoltaika

Jakie uprawnienia powinien posiadać pracownik zajmujący się serwisowaniem infrastruktury OZE i gdzie najlepiej takie uprawnienia zdobywać?

Zacznijmy od fotowoltaiki. Pierwsza kwestia to uprawnienia do wykonania projektu instalacji PV (instalacji fotowoltaicznych). Aby stworzony system pracował z maksymalną sprawnością oraz nie stanowił zagrożenia dla budynku i jego użytkowników, specjaliści zajmujący się instalacjami muszą mieć stosowne uprawnienia, dzięki którym wykonają projekt zgodnie ze sztuką oraz wymogami bezpieczeństwa.

Kluczową rolę odgrywa posiadanie uprawnień budowlanych – do projektowania w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji, urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych – lub certyfikatu w zakresie projektowania systemów PV, wystawionego przez Urząd Dozoru Technicznego.

Odpowiednie kwalifikacje musi mieć nie tylko projektant systemu PV, ale również monter instalacji fotowoltaicznej. Ponieważ instalacja fotowoltaiczna służy do wytwarzania prądu, niezbędne są uprawnienia energetyczne typu D i E. Monterzy powinni uzyskać świadectwo kwalifikacyjne w zakresie energii elektrycznej. To warunek konieczny do rozpoczęcia pracy – uprawnienia instalatora mogą być zweryfikowane podczas odbioru tej instalacji OZE przez zakład energetyczny.

Jeżeli prace montażowe przeprowadziły osoby nieposiadające uprawnień energetyczne D i E, system może nie zostać przyłączony do sieci energetycznej.

Dla pewności warto przyjrzeć się również innym uprawnieniom, które powinni posiadać fachowcy realizujący instalację. Jeżeli ekipa posiada uprawnienia do prac na wysokościach, certyfikaty instalatorów przyznawane przez Urząd Dozoru Technicznego oraz inne dyplomy i certyfikaty potwierdzające ciągłe i systematyczne podnoszenie kwalifikacji, zwiększa to prawdopodobieństwo, że prowadzone prace będą wykonane zgodnie ze sztuką, a także poszanowaniem zasad BHP.

Zobacz też: