Praca na wysokości. Sport ekstremalny?

Budownictwo to w dalszym ciągu jeden z najbardziej niebezpiecznych działów gospodarki. Warto podkreślić, że pracownicy wykonujący pracę na budowach często pracują w ekstremalnych warunkach. Dlatego osoby zaangażowane w prowadzenie budowy (dyrektorzy firm, kierownicy budów, kierownicy robót) powinny przestrzegać przepisów i starać się organizować ergonomiczne i bezpieczne stanowiska pracy, aby w ten sposób zminimalizować ryzyko związane z niewyeliminowanymi zagrożeniami. Ograniczy to istotnie wypadki przy robotach budowlanych i zmniejszy obciążenie fizyczne i psychiczne. Upadek z wysokości jest przyczyną co 6 wypadku śmiertelnego w całej gospodarce narodowej i aż co 3 wypadku śmiertelnego w budownictwie.

Usługi BHP i PPOŻ. w naszej ofercie
Zobacz

Pracą na wysokości jest praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1 m nad poziomem podłogi lub ziemi. Nie zalicza się do prac na wysokości pracy na powierzchni, niezależnie od wysokości, na jakiej się znajduje, jeżeli powierzchnia ta:
• osłonięta jest ze wszystkich stron do wysokości co najmniej 1,5 m pełnymi ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi,
• wyposażona jest w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem.

Obowiązki pracodawcy

• Prace na wysokości zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych. Każdy przedsiębiorca budowlany (pracodawca), realizujący prace szczególnie niebezpieczne, ma obowiązek ustalić i aktualizować wykaz tych prac występujących w jego zakładzie pracy, a zwłaszcza:
  • zapewnić bezpośredni nadzór wyznaczonych osób nad tymi pracami. Mogą to być na przykład kierownicy budów lub określonych robót, posiadający uprawnienia do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie;
  • zagwarantować asekurację osób wykonujących prace szczególnie niebezpieczne przez innych pracowników, którzy bezpośrednio prac tych nie wykonują,wyposażyć pracowników w środki ochrony indywidualnej dobrane do rodzaju wykonywanej pracy oraz mogących się zaktywizować zagrożeń (np. sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości) oraz przeszkolić pracowników w zakresie posługiwania się tymi środkami,
  • wprowadzić urządzenia ochronne, np. osłony (bariery) miejsc niebezpiecznych, oznakowanie stref i miejsc niebezpiecznych (np. otwory w stropach, sufitach, otwory okienne bez stolarki budowlanej).
• przeprowadzić instruktaż pracowników, który powinien uwzględniać przede wszystkim:
  • imienny podział pracy,
  • kolejność wykonywania zadań,
  • wymagania bhp przy poszczególnych czynnościach.

Planowanie prac

Planując pracę na wysokości, należy przede wszystkim posłużyć się hierarchią kontroli ryzyka w celu zastosowania najbezpieczniejszych metod pracy, na jakie pozwalają względy praktyczne. Po pierwsze należy rozważyć, czy jakieś zadanie może być całkowicie wyeliminowane lub czy można ograniczyć prace na wysokości do niezbędnego minimum. Jeżeli zadanie nie może być wykonane zgodnie z tymi założeniami, to należy rozważyć zastosowanie środków ochrony zbiorowej, tj. sia tek bezpieczeństwa, balustrad, rusztowań ochronnych, ekranów etc. Ostatnim akceptowalnym rozwiązaniem jest zastosowanie środków ochrony indywidualnej, gdyż – w przeciwieństwie do wymienionych – ich prawidłowe użycie zależy od pracowników. Ponadto środki te chronią jedynie te osoby, które je stosują.

Warto również zwrócić uwagę na dwa istotne elementy przy planowaniu prac na wysokości. Po pierwsze, pierwszeństwo stosowania środków ochrony zbiorowej przed środkami ochrony indywidualnej (SOI) wynika z przepisów polskiego prawa. Po drugie: wygoda pracy przy wykorzystaniu środków ochrony zbiorowej – zwanych na budowach popularnie zabezpieczeniami – jest znacznie większa, niż w przypadku korzystania tylko z SOI. Nie wolno zatem dopuszczać do sytuacji, w której SOI będą jedynymi stosowanymi środkami bezpieczeństwa na budowie.

Zobacz też: