Konflikty w pracy – jak je rozwiązywać?

Dobra atmosfera w pracy to jeden z najważniejszych atutów każdej organizacji. Konflikty pomiędzy współpracownikami, a także podwładnymi i przełożonymi zdarzają się jednak w każdym, nawet najlepiej współpracującym zespole. Kluczową kwestię stanowi wtedy rozpoznanie przyczyn sytuacji konfliktowej oraz dobór efektywnych i konstruktywnych sposobów jej rozwiązania.

Skutki konfliktów

Konflikty są niewątpliwie zjawiskiem nieuniknionym. Można je dostrzec na każdej płaszczyźnie – w rodzinie, w szkole, w życiu zawodowym. Budując relacje ze współpracownikami bądź kierownictwem można napotkać różnicę interesów, wartości, poglądów, emocji, a to może być podłożem konfliktu. Z jednej strony konflikty mogą powodować frustrację, stres, wzrost nieobecności w pracy, a nawet odejścia z firmy; mogą się ponadto przyczynić do niewłaściwej komunikacji czy osłabienia współpracy. Na skutek ich występowania może nastąpić dezintegracja wśród pracowników, odchodzenie z pracy, a także tworzenie się nieformalnych grup.

Z drugiej strony konflikty mogą prowadzić do wzrostu solidarności, integracji grupy i wzmacniać więzi między współpracownikami. Trzeba dodać, że pomimo oczyszczającej roli konfliktów, niosą one wysokie koszty, nie tylko dla zaangażowanych w nie stron, ale także całego przedsiębiorstwa. Skutkiem zaistnienia konfliktu nierzadko może być większa rotacja pracowników, zmniejszenie się ich motywacji do pracy czy zwiększenie liczby zwolnień lekarskich, co z kolei rodzi koszty dla pracodawcy, wynikające z absencji chorobowej.

Właściwe zarządzanie konfliktem powinno zmierzać do wyboru metod pozwalających minimalizować jego negatywne aspekty, a maksymalizować korzyści. Trzeba podkreślić, że konflikt sam w sobie nie jest zły, jednak niewłaściwe dobrane sposoby jego rozwiązywania mogą prowadzić do strat. Z tego względu bardzo ważne jest konstruktywne podejście do rozwiązania konfliktu i wybranie odpowiednich metod rozstrzygania sporów, które umożliwią współpracę i integrację zespołu.

Sposoby rozwiązywania konfliktów

Tradycyjne metody rozwiązywania konfliktów prowadzą najczęściej do dezintegracji grupy, gdyż tylko jedna strona zyskuje na sytuacji konfliktowej. Nowoczesne formy są często lepszym wyborem, ponieważ nie prowadzą do przegranej jednej ze stron. W takiej sytuacji odpowiednio pokierowany konflikt przyczynia się do wzrostu zbieżności celów wśród pracowników i integracji załogi.

Oto wybrane, nowoczesne metody kierowania konfliktami w pracy, (przy czym, oczywiście, niektóre z nich – jak np. kompromis czy uzgadnianie – znajdują zastosowanie również w sytuacjach pozazawodowych):

• Kompromis − częściowe zaspokojeniu zarówno własnych interesów, jak i partnera. Obydwie strony zarówno korzystają, jak i tracą podczas konfliktu. Kompromis stanowi popularną formę rozwiązywania konfliktów. Najczęściej jest stosowany w przypadku ograniczonych zasobów, pożądanych, przez co najmniej dwie osoby. Każda strona coś zyskuje, ale także traci.
• Uzgadnianie – opiera się na poszukiwaniu najlepszego rozwiązania. Prowadzi to do próby zaspokojenia potrzeb wszystkich stron konfliktu oraz zadowolenia i integracji zespołu. W tej metodzie konflikt postrzegany jest, jako wspólny problem wymagający rozwiązania, w taki sposób, aby każda strona mogła osiągnąć ważne dla siebie interesy. Uzgadnianie opiera się nie na ustępstwach, a współpracy i wypracowaniu stanowiska, które zadowoli wszystkie strony konfliktu. Nacisk kładziony jest nie na szybkość rozwiązania, tylko na poszukiwanie najlepszego rozwiązania
• Ujawnienie wspólnego interesu – może nim być cel, zaspokojenie potrzeb czy ochrona przed zagrożeniami. Cele konkurencyjne zostają zastąpione wspólnymi, które prowadzą do integracji zespołu, w którym pojawił się konflikt. Następuje odwrócenie uwagi od konfliktu, a wspólna współpraca pokazuje stronom, że mogą działać razem. W wyniku zastosowania tej strategii często spór przeradza się we współpracę.
• Ustanowienie nadrzędnych celów – wzmacnia integrację zespołu, a konflikt schodzi na dalszy plan. Metoda ustanawiania celów nadrzędnych bierze pod uwagę cele niższego rzędu każdej ze stron konfliktu. Wspólne cele prowadzą do zaniechania konfliktu i dążenia do współpracy.

Źródło materiały CIOP i PIB

Zobacz też: