Potencjał osób niepełnosprawnych w pracy – wyniki badań

Ogólna wiedza na temat potencjału ludzkiego (w szczególności intelektualnego) jest dosyć obszerna. Nie dotyczy to jednak osób z niepełnosprawnościami. W świadomości społecznej funkcjonuje wiele stereotypów a pracodawcy ciągle obawiają się zatrudniać osoby z tej grupy. Skonfrontuj swoje wyobrażenia z wynikami badań CIOP i PIB!

Obawy pracodawców

Pracodawcy obawiają się między innymi, że osoby z niepełnosprawnościami mogą: zwiększyć koszty opieki zdrowotnej, wymagać kosztownych udogodnień, powodować problemy w zakresie bezpieczeństwa pracy, zgłaszać roszczenia dotyczące dyskryminacji. Dodatkowo pracodawcy narzekają na złożone procedury udzielania wsparcia finansowego, brak stabilności regulacji prawnych, centralny system rozporządzania środkami z PFRON, ograniczenia w wykorzystywaniu środków ZFRON oraz restrykcyjność przepisów.

Z drugiej strony należy podkreślić, że osoby z niepełnosprawnościami to jedna z najbardziej wykluczonych zawodowo grup społecznych. Zatrudnienie stanowi dla tych osób zasadniczo poprawia standard ich życia – poprawia sytuację materialną, wzmacnia poczucie niezależności i własnej wartości.

Definicja

„Potencjał pracownika to jego zasoby, czyli zdolności, umiejętności, wiedza, doświadczenie (zawodowe i życiowe), motywacja, zaangażowanie, nastawienie na rozwój (ciągłe uczenie się), cechy osobowości, samoświadomość oraz hierarchia wartości. Wykorzystanie potencjału to umożliwienie pracownikowi rozwoju (zawodowego, poznawczego, emocjonalnego, społecznego) poprzez organizację wspierającego środowiska pracy (pod względem ergonomii, bezpieczeństwa, uwzględniania różnorodności) oraz dbałość o dobrostan każdego pracownika”

Należy dodać (co dziś jest dość oczywiste), że potencjał pracowniczy to największy kapitał firmy nie dający się zastąpić niczym nawet w czasach dynamicznego postępu technologicznego.

„Efektywność działania firmy zaczyna się od produktywności jej pracowników, która z kolei zależy od ich zdolności, wykształcenia, umiejętności praktycznych, doświadczenia, celów i wartości, postaw, cech osobowości oraz motywacji.” (Z materiałów CIOP)

Wyniki badań

Jak wykazują badania osoby z niepełnosprawnościami są bardziej zaangażowane w prace. Może to wynikać z chęci dążenia do normalności, zaniżonego poczucia własnej wartości lub poczucia zagrożenia na rynku pracy. Niepełnosprawni wykazują się większą starannością wynikającą z ich przekonania, że muszą starać się bardziej by pokonać ograniczenia wynikające z niepełnosprawności.

Zdaniem 40% badanych pracodawcy w niewielkim stopniu wykorzystują potencjał osób z niepełnosprawnościami a 13% z nich stwierdziło, że wcale go nie wykorzystują. Wśród respondentów twierdzących, że pracodawcy właściwie wykorzystują ich potencjał najczęściej pojawiały się opinie:

• „zatrudniają ich na stanowiskach zgodnych z ich kwalifikacjami”- 33,1%.
• „dostosowują stanowiska pracy do potrzeb” – 29,7%
• „dbają o to, by [pracownicy z niepełnosprawnościami rozwijali swoje umiejętności”– 25,8%

Respondenci jako czynniki które najbardziej sprzyjają wykorzystaniu i potencjału podawali:

• dobrą atmosferę w pracy (59,2%),
• postawę pracodawców wobec osób z niepełnosprawnościami (49,5%),
• przystosowanie miejsca pracy do potrzeb niepełnosprawnych (44,8%),
• wsparcie pracodawcy (37,7%).

„Badanych zapytano również, czy potencjał osób z niepełnosprawnościami powinien być bardziej wykorzystywany. Twierdząco odpowiedziało 31%. Większość (63,9%) udzieliła odpowiedzi „nie wiem”. Tylko 5,4% odpowiedziało „nie”. Osoby, które odpowiedziały „tak”, argumentowały to tym, że pracownik z niepełnosprawnościami jest: rzetelny, sumienny, pracowity, oddany pracy, ambitny, wytrwały, chętny do rozwoju /nauki / zdobywania nowych doświadczeń, dzięki pracy czuje się potrzebny, ma wiele do zaoferowania, ale jest niedoceniany. Respondenci, którzy odpowiedzieli „nie”, argumentowali to tym, że niepełnosprawni „i tak muszą się dużo napracować, ze względu na ograniczenia wynikające z niepełnosprawności””.

Konkluzja

Niepełno sprawni są świadomi swojego potencjału zawodowego jednak ich zdaniem ten potencjał nie jest wykorzystywany. Czynnikami determinującymi wykorzystania kapitału niepełnosprawnych. Bazując na otrzymanych wynikach należy stwierdzić, że pożądane jest tworzenie w miejscu pracy różnorodnych zespołów współpracujących ze sobą, które będą fundamentem funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Źródło: materiały CIOP i PIB

Skontaktuj się z nami:
Michał Sekunda
Dyrektor handlowy
michal.sekunda@seka.pl

Zobacz też: