Jak wyrobić książeczkę sanepidowską?

Podejmowanie pracy w niektórych zawodach wiąże się dla pracownika ze szczególnymi wymogami. W branży gastrononicznej zalicza się do nich brak jakichkolwiek schorzeń, które mogłyby przyczynić się do skażenia wytwarzanych bądź konsumowanych produktów. Osoby chcące znaleźć zatrudnienie w tym sektorze, muszą wykonywać obowiązkowe badania do celów sanitarno-epidemiologicznych. Czym one są i jak wyrobić książeczkę sanepidowską?

Czym jest książeczka sanepidowska?

Osoby mające więcej niż 35 lat zapewne wciąż pamiętają charakterystyczną białą książeczkę, do której lekarz miał obowiązek wpisać wyniki bardzo konkretnych badań medycznych. Nie chodziło tu jednak wyłącznie o morfologię krwi czy badanie moczu. Odnotowania wymagały wyniki testów na obecność groźnych drobnoustrojów odpowiadających za rozprzestrzenianie się epidemii. Obowiązkowymi badaniami na otwarcie książeczki były prześwietlenie płuc pod kątem gruźlicy, badania kału na nosicielstwo groźnych bakterii oraz odczynu WR w kierunku kiły.

Od 2008 roku tradycyjna książeczka sanepidowska już nie obowiązuje. Termin jednak utrwalił się na tyle, że nazwa wciąż funkcjonuje w odniesieniu do orzeczenia lekarskiego, którego treść jest wpisywana do karty badań do celów sanitarno-epidemiologicznych. Zdarza się też dość często, że lekarz wystawiający takie orzeczenie domaga się książeczki sanepidowskiej i do niej wstawia swoją pieczątkę. Dlatego – mimo że taka forma dokumentu już nie jest obowiązkowa – warto się w nią zaopatrzyć. Obowiązek ograniczono też do badań na nosicielstwo pałeczek Salmonella.

Kto musi uzyskać książeczkę sanepidowską?

Książeczka sanepidowska obowiązuje wszystkich, którzy w trakcie pracy mogą zarazić inne osoby groźnymi chorobami. Wymaga się jej w następujących miejscach:

• firmy i lokale gastronomiczne wszelkiego typu,
• firmy farmaceutyczne,
• sklepy sprzedające żywność,
• placówki szkolne, przedszkolne i inne zajmujące się dziećmi,
• placówki i domy opieki,
• salony kosmetyczne i fryzjerskie.

Jak uzyskać orzeczenie o badaniach do celów sanitarno-epidemiologicznych?

Orzeczenie lekarskie, czyli popularną książeczkę sanepidowską, można wyrobić samodzielnie. Na badanie może też skierować pracodawca, który również ponosi jego koszt – w wysokości 100 złotych – oraz opłatę za wizytę u lekarza medycyny pracy. W obu przypadkach procedura postępowania jest taka sama i obejmuje następujące kroki:

• wizyta w wybranej stacji sanitarno-epidemiologicznej i pobranie pojemników na próbki,
• oddanie do badania próbek kału z trzech kolejnych dni,
• oczekiwanie około 3-7 dni na wynik badania,
• wizyta z wynikami u lekarza medycyny pracy,
• wykonanie ewentualnych dodatkowych badań, takich jak RTG, EKG, czy morfologia krwi,
• wydanie przez lekarza orzeczenia.

Czy książeczka sanepidowska jest wydawana bezterminowo?

Wystawienie orzeczenia przez lekarza wiąże się z określeniem terminu jego ważności. Standardowo badania pracownicze są ważne przez 3-5 lat – zależnie od wykonywanego zawodu czy wieku pracownika. W przypadku badań na nosicielstwo często traktuje się je bezterminowo. W przeszłości testy w stacji sanepidu pracownik musiał wykonać na otwarcie książeczki. Kolejne przedłużanie terminu jej ważności wiązało się z powtarzaniem typowych pracowniczych badań okresowych. Te na nosicielstwo nie były już wymagane.

Obecnie orzeczenie również jest wystawiane przez lekarza z określeniem terminu ważności uwarunkowanym przepisami. Zdarza się jednak, że lekarz w przypływie dobrej woli wystawia takie orzeczenie bezterminowo. 

Zobacz też: